واتا، پیتا، کافا چیست؟

در مسیر سلامت و شناختِ رویکرد کل‌نگرِ آیورودا، ممکن است با این پرسش مواجه شوید که واتا، پیتا و کافا چیست و دوشاهای آیورودا، چه نقشی در تعادل بدن و ذهن دارند؟ از منظر آیورودا تمام کیهان از پنج عنصر یا گوهر بنیادین تشکیل شده است: اِتِر یا فضا، هوا، آتش، آب و زمین یا خاک که از هم‌نشینی این عناصر و الگوهای جهان هستی، طبع و سرشت منحصربه‌فرد یا همان دوشاهای آیورودا پدید می‌آیند.

عناصر بنیادین در آیورودا؛ منشأ کیفیات و ویژگی‌های دوشاهای آیورودایی

پیش از شناخت طبع و دوشاهای آیورودا بایستی بدانیم که در جهان‌بینی آیورودایی، تمامی کیهان از پنج عنصر یا گوهر بنیادین تشکیل شده است:

• اتر (فضا)
• هوا
• آتش
• آب
• زمین (خاک)

سه دوشای آیورودا با کیفیت و ویژگی هریک از این عناصر مرتبطند که پایه‌های عملکردهای طبیعت و جهان هستی را شکل می‌دهند و از معادل‌های عینی و زمخت فیزیکی‌شان، ظریف‌ترند. از ترکیب دوبه‌دوی این عناصر دوشاها و ویژگی‌های واتا، پیتا، کافا ایجاد می‌شود. در جدول زیر عناصر بنیادین و ویژگی‌ هریک از عناصر به‌تفکیک آورده شده است:

عناصر	معادل سانسکریت	مفهوم	ویژگی
اِتر، اثیر یا فضا	آکاشا – Akasha	زمینه و بستر به‌وجودآمدن همه‌چیز گسترده و خالی لطیف	سردی سبکی خشکی
هوا	وایو – Vayu	متحرک و جاری ارتباط حرکت اندام داخلی و خارجی گردش افکار و احساسات	سردی سبکی خشکی
آتش	آگنی – Agni	تغییر و دگرگونی/ تبدیل و استحاله هضم خوراک در بدن پردازش ایده‌ها و افکار در ذهن	گرمی سبکی خشکی
آب	جالا – Jala	مُغذی/ روان و سیال/ پیوسته و متصل ایجاد یکپارچگی در ذهن ایجاد پایداری در عواطف	سردی سنگینی رطوبت
زمین یا خاک	پریتیوی – Prithvi	متراکم، پایدار و باثبات بستر استوار هستی پشتیبان و محافظ	سردی سنگینی خشکی

🔥تست طبع شناسی آیورودا🔥

مفهوم دوشا در آیورودا چیست؟

از ترکیب دوبه‌دوی عناصر پنج‌گانه بالا، سه دوشای اصلی آیورودا یا همان الگوها و اصول ذاتی و عملکردی به‌دست می‌آید که در وجود ما، طبیعت و تمام کیهان وجود دارد. این سه دوشا واتا، پیتا و کافا نام دارند و در آیورودا به‌عنوان جریان‌های انرژی و کیفیات هستی‌بخشی در نظر گرفته می‌شوند که ساختار و عملکرد بدن، ذهن و عواطف را ترسیم می‌کنند تا با تعادل و هماهنگی میان آنها موجبات سلامتی و بهبود کیفیت زندگی را مهیا کنیم.

شناخت ویژگی‌ها و تفاوت‌های دوشاهای آیورودا باعث می‌شود تا یک نقشه و طرح کلی از وضعیت جسمانی و ذهنی خود و جهان به‌دست آوریم تا متناسب با آن بتوانیم در تعادل و هماهنگی با ویژگی‌های سرشتی خود زندگی کنیم. واتا، پیتا، کافا در وجود تمام افراد بشر حضور دارد اما آنچه موجب تفاوت میان افراد می‌شود و آنها را از هم متمایز می‌گرداند، نسبت و میزان این طبایع است. برای نحوه تشخیص دوشا در آیورودا لازم است درباره ویژگی‌های واتا، پیتا، کافا بیشتر بدانیم. 

معرفی سه دوشای آیورودا؛ واتا، پیتا، کافا چیست؟

▲ واتا (Vata) – ترکیب عنصر فضا و عنصر هوا

دوشای واتا، سلطان دوشاها، لطیف‌ترین و ظریف‌ترین الگوی طبیعت است که مدام حرکت و تغییر می‌کند و فضا را در اختیار می‌گیرد. بنابراین، کیفیت پویا و متحرک واتا در معرض عدم تعادل بسیار است و وضعیت طبع‌های دیگر را نیز به‌راحتی تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. افراد با دوشای غالب واتا، نمودهای متفاوتی از کیفیت عناصر فضا و هوا را در بدن، ذهن و عواطف خود دارند. 

واتا انرژی ظریفی است که با حرکت و ارتباط شناخته می‌شود: تنفس، برهم‌زدن پلک، تکانه‌های عصبی، تپش قلب، حرکات ظریف مولکولی و سلولی، حرکت ماهیچه‌ها و بافت‌ها و جریان افکار، گفت‌و‌گوهای ذهنی، ابراز احساسات، پردازش ایده‌ها و البته آگاهی و شناخت.

▲ درباره ویژگی‌های دوشای واتا:

⤝ واتا دارای کیفیتِ خشک، سرد، سبک، ظریف، متحرک و شفاف است. عضو حساس بدن افرادی که دوشای واتای غالب دارند، گوش است و قوه شنوایی و ادراک شنیداری حساسی دارند.

ویژگی‌های عمومی دوشای واتا در جدول زیر مشخص شده است:

ویژگی‌های فیزیکی دوشای واتا	ویژگی‌های ذهنی دوشای واتا	ویژگی‌های رفتاری دوشای واتا
باریک‌اندام و کم‌وزن استخوان‌بندی ریز و ظریف قد کوتاه یا بلند چشم‌های ریز و گاهی نگران موهای فر و مجعد  پوست و موی خشک و نازک حرارت پایین و سرما در دست و پاها ناخن‌های شکننده مفاصل خشک و صدادار جنب‌و‌جوش زیاد خواب سبک اشتهای متغیر حساس به صدا	مشتاق ایده‌پرداز و خلاق جست‌و‌جوگر هنرمند فهم خوب مسائل تجریدی و انتزاعی قدرت تخیل بالا و رویاپردازی حساس به حریم شخصی یادگیری و فراموشی سریع مطالب احساس خلأ و خالی‌بودن در درون	عجول و بی‌صبر متمایل به روال‌های نامنظم فراموش‌کار تطابق‌پذیری انجام‌دادن کارها با ریتم تند و سرعت زیاد تمرکز و توجه به یک مسئله معمولاً کار راحتی نیست در مواجهه با رویدادهای ناگهانی شوکه می‌شوند. باد و سرما برای آنها خوشایند نیست.

☒ دوشای واتای نامتعادل:

درصورت عدم تعادل دوشای واتا مشکلات فیزیکی، ذهنی و اختلال‌های رفتاری به‌وجود می‌آیند.

واتای نامتعادل در بدن	واتای نامتعادل در ذهن و عواطف	واتای نامتعادل در رفتار
بی‌خوابی یا خواب سبک بیماری‌های مربوط به استخوان و مفاصل: خشکی و سفتی مفاصل، گرفتگی و تنش عضلات، آرتروز تپش قلب احساس دردهای تیز و ناگهانی در بدن خشکی روده بزرگ، یبوست و نفخ اگزما، خشکی و بیماری‌های پوستی خارش شدید کف سر نگاه نگران و مراقب احساس سرمای زیاد، احساس خستگی مزمن	تنش و اضطراب بیماری‌های اعصاب بیشتر در ذهنیت‌های خود زندگی می‌کنند تا واقعیت احساس خلأ شدید احساس نومیدی و سرخوردگی بیش‌فعالی و عدم تمرکز بی‌پروایی و بی‌احتیاطی‌های آسیب‌زننده سردرگمی، عدم تمرکز، فراموشی، پرش افکار، کلام نامنسجم، بی‌تصمیمی. عدم اعتمادبه‌نفس، انزوا، افسردگی، ترس، اضطراب، پارانویا ازبین‌رفتن احساس بدن‌مندی، آرامش و قرارداشتن	ریزه‌خواری مداوم واکنش‌های افراط و تفریطی اشتهای متغیر: گاهی پرخوری و گاهی بی‌میل پرگویی و حرف‌زدن زیاد و سریع یا سکوت و انزوا و گوشه‌گیری خیلی زود حوصله‌اش سر می‌رود:  تنوع‌طلبی افراطی شیفته شلوغی؛ از ابزار و لوازم تا خوراکی و حتی آدم‌ها ولخرجی خریدهای افراطی و اعتیادگونه  کارهای زیاد و ناتمام خستگی مفرط و گاه بی‌دلیل ممکن است به این‌طرف و آن‌طرف برخورد کنند و دست و پای‌شان جایی گیر کند.

☑ راهکارهای ساده برای تعادل دوشای واتا:

درصورت داشتن واتای نامتعادل، می‌توانیم مراعات و ملاحظاتی جزئی را در شیوه زندگی خود به‌وجود بیاوریم تا به‌مرور هماهنگی و تعادل را به وجودمان بازگردانیم. برای تعدیل واتا باید گرما، رطوبت، تداوم و پایداری بیشتری به تمامی جنبه‌های زندگی‌مان از رژیم غذایی و روتین روزانه گرفته تا محیط اطراف خانه، لباس‌ها و پوست بدن بیفزاییم.

• کاهش سرعت فعالیت‌های روزانه؛ کم‌کردن سرعت مستمر ولی آرام پیش‌رفتن
• مراقبه و تمرین‌های ذهن‌آگاهی
• اجتناب از ورزش یا کار شدید؛ انجام فعالیت‌های فیزیکی و نرمش‌های آهسته برای ریشه‌دواندن (grounding)
• پیاده‌روی در طبیعت
• ژورنال‌نویسی و فعالیت‌های دستی باحوصله برای اتصال و ارتباط با درون
• رعایت روال روزانه و وعده‌های غذایی منظم
• خوردن خوراک گرم، پخته و آب‌دار، گرسنه‌نماندن برای زمان طولانی
• تغذیه از ریشه‌ها: کدو حلوایی، شلغم و هویج
• مصرف روغن گی در سه وعده روزانه
• استفاده از گل‌سرخ، به‌لیمو، پنیرک، ختمی در دم‌کردنی‌ها و نوشیدنی‌های گرم روزانه
• ماساژگرفتن و چرب‌کردن پوست با روغن‌های گرم و مغذی مانند کنجد
• استراحت و خواب کافی

✹

◾️ نکته مهم: معمولاً رژیم گیاه‌خواری برای افراد با دوشای غالب واتا توصیه نمی‌شود.

◾️ نکته مهم: داشتن واتای غالب در پراکریتی با وجود واتای نامتعادل متفاوت است و به‌راحتی می‌تواند مورد شناخت قرار بگیرد.

◾️ نکته مهم:حتی اگر به‌طور ذاتی و در طبع پراکریتی خود دوشای واتای غالب نداریم، ممکن است با شیوه زندگی ناسالم، سکونت در کلانشهرهای بزرگ و آلوده‌ و زندگی در شتاب‌زدگی، حرکت، ازدحام، سروصدا، به‌هم‌ریختگی و اضطراب، در معرض توفان و عدم تعادل شدید دوشای واتا هستیم، بنابراین، بایستی به نشانه‌های بدنی و ذهنی دوشای واتا بیشتر و دقیق‌تر توجه کنیم.

***

⬤ پیتا (Pitta) – ترکیب عنصر آتش و عنصر آب

از ترکیب گرما و تابش آتش با جریان و درخشش آب، دوشای پیتا به‌وجود می‌آید. گرما و نور آتش هم تغییر می‌دهد، موجب استحاله می‌شود و خامی‌ها را پخته می‌کند، هم داغ و سوزان و ویران‌کننده است. همچون آب که سیال است و می‌رویاند یا می‌خروشد و از میان می‌برد. افراد با دوشای غالب پیتا، نمودهای متفاوتی از کیفیت عناصر آتش و آب را در بدن، ذهن و عواطف خود دارند.

پیتا نقش کلیدی در تنظیم سوخت‌وساز، هضم، جذب و دگرگونی‌های بدن دارد و همزمان ذهن را برای شناخت، پردازش، فهم عمیق‌ و ادراک فعال می‌کند. پیتا برآمده از آتش گوارشی یا همان آگنی است که خوراک را  به انرژی، و اطلاعات را به خردمندی تبدیل می‌کند.

⬤ درباره ویژگی‌های دوشای پیتا:

⤝ پیتا دارای کیفیت‌های متضاد به‌صورت همزمان است: رطوبت و خشکی، گرمی و سردی، سبکی و سنگینی، جریان و استقرار است. عضو حساس بدن افرادی که دوشای پیتای غالب دارند، چشم است. پیتایی‌ها قوه بینایی و ادراک تجسمی حساسی دارند.

ویژگی‌های عمومی دوشای پیتا در جدول زیر مشخص شده است:

ویژگی‌های فیزیکی دوشای پیتا	ویژگی‌های ذهنی دوشای پیتا	ویژگی‌های رفتاری دوشای پیتا
پیکر متوسط و خوش‌عضله استخوان‌بندی متوسط اشتهای زیاد قدرت هضم خوب بدن گرم چشم‌های نافذ و روشن پوست روغنیِ روشن (سرخ و نارنجی) موی کم‌پشت صورت کک‌و‌مکی یا جوش‌دار عدم تحمل گرما	هوشمند قوه ادراک و تحلیل قوی باهوش و باذکاوت حافظه شفاف منطقی سخن‌ور شجاع وفادار و متعهد جدی	برنامه‌ریزی دقیق  رهبر و هدایت‌کننده متمایل به روال و روتین مرتب اهل کار و رقابت دوستدار تغییر و تحول جاه‌طلب کمال‌گرا متمایل به رفاه و زندگی لوکس شوخ‌طبع

☒ دوشای پیتای نامتعادل:

درصورت عدم تعادل دوشای پیتا مشکلات فیزیکی، ذهنی و اختلال‌های رفتاری به‌وجود می‌آیند.

پیتای نامتعادل در بدن	پیتای نامتعادل در ذهن و عواطف	پیتای نامتعادل در رفتار
ترش‌کردن و ورم معده فشار در ناحیه قلب و گردش خون مشکلات گوارش، کبد و صفرا مشکلات بینایی و بیماری‌های مربوط به چشم مصرف بی‌رویه نوشیدنی‌های خنک، لبنیات و شیرینی‌ها  سفیدی، نازکی و ریزش مو التهاب‌، جوش و آکنه و بروز کهیر و تاول‌های ریز و درشت احساس گرمای زیاد و غیرقابل‌تحمل در داخل بدن تعریق زیاد با بوی تند	خشم شدید ایده‌آل‌گرایی متعصبانه احساس تنفر میل به انتقام تفکر وسواسی تحلیل بیش‌ازحد مسائل	تمایل به بدبینی و شک تمایل به بدگویی و نیش‌وکنایه‌ تمایل به انتقاد و خرده‌گیری از دیگران وسواس در رفتار واکنشی و پرخاشگر رقابت‌طلبی مخرب قماربازی مصرف بیش‌ازحد الکل کنترل‌گری، دعوا و مجادله خودشیفتگی اعتیاد به کار؛ فرسودگی زودرس

☑ راهکارهای ساده برای تعادل دوشای پیتا:

آیورودا، همچون طبیعت، هر کیفیت نامتعادل را با کیفیت متضاد آن به تعادل می‌رساند؛ بنابراین، با مراعات و افزودن خنکی، نرمی، انعطاف، رهایی و بازیگوشی می‌توانیم وضعیت دوشای پیتا را متعادل کنیم.

• کاهش محرک‌های جسمی و ذهنی
• تمرین‌های مراقبه و ذهن‌آگاهی
• استراحت
• تفریح و بازیگوشی، بدون رقابت و حصول نتیجه
• دوری از گرما در همه ابعاد زندگی
• استفاده از عینک دودی در طول تابستان
• تمرین بخشش و بخشیدن دیگران؛ تمرین قضاوت‌نکردن
• تمرینِ هیچ کاری نکردن!
• غذاهای تازه و خنک‌کننده در رژیم غذایی
• پرهیز از خوردن خوراک چرب و داغ با ادویه‌های تند و معطر، 
• اجتناب از نوشیدن الکل‌های تقطیری
• حذف قهوه
• چرب‌کردن پشت پلک (رستنگاه مژه‌ها) با روغن گی در روتین مراقبت پوستی شبانه

✹

◾️ نکته مهم: جراحت‌ها و خون‌ریزی‌ها از جنس پیتا هستند.

◾️ نکته مهم: مصرف بی‌رویه نوشیدنی‌های خنک، لبنیات و شیرینی‌ها گرچه برای خاموش‌کردن آتش درون خوب است، اما معده را سرد می‌کند و روند جذب و هضم را مختل می‌کند.

◾️ نکته مهم: پیتایی‌ها بایستی در ارتباط و تعامل با واتایی‌ها صبور و فروتن باشند.

***

∎ کافا (Kapha) – ترکیب عنصر آب و عنصر زمین (یا خاک)

کافا بستری مراقب و حمایت‌گر و مسئول رشد و بقای موجودات زنده است. کافا با خود و جهان هستی متصل است و به‌طور ذاتی آرام و ثمربخش (بارور) است. کافا در بدن، ذخیره توده سلولی را افزایش می‌دهد و رابط میان بافت‌ها و اندام‌ها است. خاصیتی ترمیم‌کننده و منعطف دارد که با ساختار سیستمی ایمنی و بنیه بدنی در ارتباط است. 

∎ درباره ویژگی‌های دوشای کافا:

⤝ کافا دارای کیفیت‌های سردی، سنگینی، چربی (روغنی)، رطوبت، آهستگی و استحکام است. عضو حساس بدن افرادی که دوشای کافای غالب دارند، بینی و زبان است. کافایی‌ها قوه بویایی و ادراک چشایی حساسی دارند.

ویژگی‌های عمومی دوشای کافا در جدول زیر مشخص شده است:

ویژگی‌های فیزیکی دوشای کافا	ویژگی‌های ذهنی دوشای کافا	ویژگی‌های رفتاری دوشای کافا
درشت‌جثه، خوش‌بنیه و قوی سینه پهن و فراخ تمایل به ذخیره چربی و مایعات در بدن چشمان درشت و نگاه درخشان مژه و موهای پرپشت لب‌ و‌ دندان درشت ناخن‌های محکم پوست متراکم، سفید، نرم، سرد و مرطوب هضم آهسته و سخت حرکت و کلام کُند تمایل به حالت نشسته و خوابیده خواب عمیق	آرام و صبور مهربان معتمد و وفادار منعطف و وفق‌پذیر حافظه احساسی و عاطفی قوی احساسات پایدار وفادار و متعهد	همراه وفادار و تابع جمع وابستگی عاطفی وابستگی به مادیات اهل کار و رقابت دوستدار تغییر و تحول جاه‌طلب کمال‌گرا متمایل به رفاه و زندگی لوکس شوخ‌طبع شیفته آشپزی و میزبانی معرف و پیونددهنده حامی دیگران؛ دوستان، حیوانات، محیط زیست مقاوم در برابر سرما و گرمای فصلی و سرد و گرمِ روزگار

☒ دوشای کافای نامتعادل:

درصورت عدم تعادل دوشای کافا مشکلات فیزیکی، ذهنی و اختلال‌های رفتاری به‌وجود می‌آیند.

کافای نامتعادل در بدن	کافای نامتعادل در ذهن و عواطف	کافای نامتعادل در رفتار
خلط، مخاط سینه و ریه مشکلات تنفسی و سینوسی ازدست‌دادن چشایی و بویایی چاقی مفرط دیابت انباشت مایعات ازدست‌دادن حس اعضای بدن: ناتوان از حس‌کردن بدن متمایل به شکل‌گیری توده و تومور انسداد گرفتگی قلب و عروق کندی روند هضم و یبوست؛ ابتلا به سموم گوارشی سستی و بی‌حالی مفرط خواب زیاد	احساس کندی در درک و دریافت احساس مه‌آلودگی و گنگی در ذهن آهستگی و بی‌انگیزگی افسردگی تحلیل بیش‌ازحد مسائل طمع	لجبازی پرخوری احساسی نوشیدن آب به‌صورت افراطی وابسته به عادات و مقاوم در برابر تغییرات احساس مالکیت مخرب خساست انبار و تلنبار بی‌رویه وسایل کینه‌ورزی ماندن در احساسات و تجربیات گذشته فراموش‌کردن خود و ازخودگذشتگی مفرط

☑ راهکارهای ساده برای تعادل دوشای کافا:

با افزودن سبکی، تحرک و گرما به جنبه‌های مختلف زندگی می‌توانیم سستی و رخوت کافا را به تعادل برسانیم. 

• افزایش تحرک و انجام فعالیت‌های فیزیکی منظم و پرتکاپو
• یادگیری مهارت‌های جدید
• رسیدگی به خود: خودتان بر همه‌کس و همه‌چیز اولویت دارید.
• مصرف غذاهای سبک تازه و گرم همراه با ادویه‌های تند و محرک + حذف غذاهای سنگین، چرب و شیرین (انواع غلات و شیرینی‌های طبیعی و مصنوعی کافایی هستند. برای مثال خوردن عسل، به‌خصوص در وعده صبحانه اصلاً مناسب نیست.)
• تا گرسنه نشده‌اید، چیزی میل نکنید. اگر گرسنه نیستید، یعنی سیستم گوارش بدن‌تان آماده کار نیست.
• حذف کامل لبنیات (درصورت شهرنشینی)
• حذف خوراک‌ها و مواد اولیه آبداری همچون کاهو، کلم، گوجه، خیار، هندوانه، طالبی، خربزه 
• پرهیز از نوشیدن افراطی آب؛ روز خود را با نوشیدن یک فنجان آب گرم به‌همراه دو قطره زنجبیل تازه و دو قطره آبِ لیموی ترش شروع کنید. این نوشیدنی هم سیستم گوارش شما را بیدار می‌کند و هم از احساس تشنگی در طول روز می‌کاهد.
• مراقبت از سیستم گوارش: پاکسازی سموم از روده بزرگ با تریفالا یا ترکیبات آن، به‌صورت فصلی یا ماهانه.
• برخاستن پیش از طلوع آفتاب و نخوابیدن در طول روز
• در معرض نور و هوای تازه بودن
• پاکسازی انباشته‌های فیزیکی، مادی؛ پاکسازی ماهانه گنجه و کمد و انباری
• پاکسازی روان، عواطف و احساسات؛ بخشش از ته دل، بدون کینه‌ورزی و خرکش‌کردن گذشته به زمان حال و آینده

✹

◾️ نکته مهم: کافایی‌ها به سختی تکان می‌خورند و حالات نشسته و خوابیده را ترجیح می‌دهد. ترجیحاً جست‌و‌خیز کنید و ارتباط خود را با زمین زیر پای‌تان کم کنید.

◾️ نکته مهم: اگر پیتای نامتعادل و انباشته ندارید، می‌توانید با خیال راحت از فلفل قرمز استفاده کنید.

◾️ نکته مهم: در آیورودا تا وقتی تشنه نشده‌ایم، آب نمی‌نوشیم. هر طبعی هم که داشته باشیم.

◾️ نکته مهم: در زندگی شهری به مصرف لبنیات نیازی نداریم.

چگونه دوشای غالب خود را تشخیص دهیم؟

برای تشخیص طبع و دوشا در آیورودا، بایستی ویژگی‌های بدنی، ذهنی، عاطفی و رفتاری خود را بررسی کنیم. به‌این منظور می‌توانید جدول‌های موجود در این مقاله را با دقت نظر بررسی کنید و البته آزمون طبع‌شناسی آیورودا را در وبسایت هومه انجام دهید.

با انجام آزمون‌های رایگان و آنلاین طبع‌شناسی آیورودای هومَه، می‌توانید طبع اولیه و ذاتی یا همان پراکریتی و طبع ثانویه و فعلی یا همان ویکریتی خود را دریابید. پرسش‌های تست طبع‌شناسی هومَه با سخت‌گیری و ظرافت از اصول و مبادی خالص آیورودا استخراج شده‌اند و زمینه آشنایی شما با سرشت و طبع آیورودا را فراهم می‌کنند.

علاوه‌بر این بررسی وضعیت بدن، ذهن، عواطف و رفتار خود در بازه‌های زمانی معین در تشخیص و تعدیل دوشای غالب توصیه می‌شود.

چگونه تعادل دوشاها را حفظ کنیم؟ (نکات کاربردی آیورودایی)

برای تعدیل انواع طبع در آیورودا لازم است جزئیات و ظرافت‌های دوشای غالب خود را بشناسیم، کیفیات بازه زمانی و اقلیمی را که در آن زندگی می‌کنیم، دریابیم و بنا به وضعیت طبعی خود و پیرامون نقشه و ساختاری برای تعادل و هماهنگی وجودمان طرح‌ریزی کنیم و انجام دهیم.

علاوه بر بررسی راهکارهای پیشنهادی در توضیح سه دوشای واتا، پیتا، کافا، توجه به توصیه‌های زیر نیز می‌تواند به تعادل دوشاهای آیورودای شما کمک کند:

• مصرف گیاهان دارویی متناسب با دوشای غالب هر فرد
• دقت در رژیم غذایی و الگوهای تغذیه در طول شبانه‌روز
• استفاده از روغن‌های ماساژ متناسب با طبع بدن
• ایجاد ارتباط و تعامل بدن با ذهن از طریق مراقبه و تکنیک‌های تنفسی
• انجام فعالیت‌های بدنی به‌صورت منظم، اما متناسب با طبع غالب

پرسش‌های متداول درباره دوشاها و آیورودا

آیا ممکن است ترکیبی از چند دوشا داشته باشیم؟

پاسخ: انسان‌ها، همچون طبیعت و تمام جانداران، می‌توانند ویژگی‌های یک دوشای غالب یا ترکیبی از ویژگی‌های دو دوشا یا حتی هر سه دوشا را در خودشان بروز دهند. این وضعیت ترکیبی هم در طبع اولیه یا پراکریتی قابل مشاهده است و هم در طبع فعلی یا ویکریتی.

چگونه بفهمیم دوشای ما از تعادل خارج شده است؟

پاسخ: با بررسی وضعیت جسمانی، روانی و رفتاری براساس جدول‌های موجود در این مقاله، می‌توانید وضعیت نامتعادل انواع طبع در آیورودا را بررسی کنید و متناسب با راهکارهای ساده پیشنهادی هر دوشا در مسیر تعادل و بهبودی قدم بردارید.

آیا دوشاها در طول زندگی تغییر می‌کنند؟

پاسخ: دوشاها، در بدن ما و در تمام طبیعت قابل مشاهده و بررسی‌اند. هر فصل و بازه زمانی، هر وضعیت ذهنی و روانی و هر فعالیت و رفتاری می‌تواند دوشاهای آیورودا را تحت‌تاثیر قرار دهند و ویژگی‌های واتا پیتا، کافا را تغییر دهند.

آیا آیورودا علمی معتبر برای تشخیص طبع بدن است؟

پاسخ: در حکمت‌های کل‌نگر آدمیزاد متشکل از کالبدهای گوناگون با سطوح انرژی عمیق و ظریف است و بدن زمخت‌ترین نمود مادی این موجود زنده است. در آیورودا سلامتی به‌معنای بیمار نبودن نیست، بلکه به‌معنای هماهنگی و هم‌سویی جسم و ذهن با روان و عواطف است.

با شناخت رویکردهای کل‌نگری همچون آیورودا، تنها به مسئله بیماری نمی‌پردازیم، بلکه به تمام سطوح وجودی فردی بها می‌دهیم تا بتوانیم به بهبودی و سلامتی اصیل دست پیدا کنیم. پرداختن و توجه به جسم تنها زمانی معنادار است که تمام ظرافت‌های وجودی‌مان را بررسی و مراقبت کنیم.

بنابراین، آیورودا خرد و رویکردی دیرینه، کل‌نگر و معتبر است که با طرح و تنظیم ساختار و نقشه راه، مسیر روشنی را برای رسیدن به سلامتی و ایجاد تعادل در دوشاهای آیورودا ترسیم می‌کند.